Midden in Drenthe, centraler kan bijna niet, ligt het brinkdorp Westerbork. Waar vroeger de koeien en schapen bijeen werden gebracht, is de brink nu een verzamelplaats van gezelligheid. Westerbork staat bekend om de horeca en leuke terrassen, maar natuurlijk ook vanwege het twaalf kilometer verderop gelegen kamp uit de Tweede Wereldoorlog en de radiotelescopen. Het tegen de vijfduizend mensen tellende dorp trekt veel toeristen. Zij vinden er een pleisterplaats tijdens hun toertochten in de oeroude omgeving.
De horeca in Westerbork veroverde al zes keer de titel Beste Terras van Drenthe. Daarvoor zorgden Abdij de Westerburcht en Brasserie Diggels. Het terras van Abdij de Westerburcht heeft ook een vaste plek in de top honderd van beste terrassen in Nederland, kom ontdekken waarom! Net als Brasserie Diggels ligt Abdij de Westerburcht in de Hoofdstraat. Andere populaire eet- en drinkgelegenheden zijn De Ar (restaurant), De Warrel (restaurant), Ruyghe Venne (hotel-restaurant), Het Wapen van Westerbork (café-restaurant) en De Turfsteker (Iers restaurant en pub).
Westerbork bestaat natuurlijk niet alleen uit horecagelegenheden. Het oude dorp heeft nog een es (dit was vroeger een gemeenschappelijke akker, die altijd wat hoger lag dan het dorp) en ook een hervormde kerk uit de dertiende eeuw. Deze Stefanuskerk is laatgotisch, met een rechthoekig schip en een gesloten driezijdig koor.
In Westerbork vind je twee musea: het Apple Museum, waar je niet alleen kijkt, maar ook zeker doet., en het Museum voor Knipkunst. Andere bezienswaardigheden zijn enkele 19e-eeuwse boerderijen, het beeld De Wijkverpleegster, een zwarte vlag in brons van Armando en de in steen gehouwen afbeelding Du ciel la liberté. Dit is een monument ter gedachtenis aan gevallen Franse para's, tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De Tweede Wereldoorlog is nauw verbonden met Westerbork. Dit voormalige doorgangskamp Westerbork ligt ongeveer twaalf kilometer uit de buurt van het dorpje. Vanuit dit kamp stuurden de Duitsers meer dan 100.000 Joden, Roma en Sinti naar concentratiekampen zoals Auschwitz. Hun namen worden continue in het museum geprojecteerd, zodat ze nooit vergeten worden. Een bezoek aan Kamp Westerbork zal zeker een diepe indruk op je achter laten.
Op het terrein zelf zijn vrijwel alle oude gebouwen afgebroken. Wél zijn er nog meerdere monumenten. Het bekendste is het Nationaal Monument Westerbork, dat bestaat uit twee omhoog staande en omgekrulde spoorstaven. Andere monumenten zijn ‘De 102.000 stenen, ‘De gesproken namen’ en de voormalige commandantswoning waar o.a. Albert Konrad Gemmeker, commandant van het voormalige Kamp Westerbork, woonde.
Bezoek je Kamp Westerbork dan zullen de radiotelescopen die naast het terrein staan je zeker opvallen. De in totaal veertien antennes vormen samen de Westerbork Synthese Radio Telescoop. Elke telescoop heeft een diameter van 25 meter. Deze telescopen staan er sinds 1970 en worden door Astron gebruikt voor sterrenkundige waarnemingen. De radiotelescoop behoort tot de meest gevoelige radiotelescopen ter wereld. Er kunnen maar liefst 20.000 beelden per seconde van het heelal mee worden gemaakt.
Ook in de omgeving van Westerbork ligt Orvelte. Dit museumdorp, waar mensen ook wonen en werken, is in de 10e eeuw ontstaan. De monumentale Saksische boerderijen en de straten met kinderkopjes en oude klinkers geven het dorp een unieke sfeer. Hiervoor zorgen ook een ouderwets snoepwinkeltje, demonstraties van oude ambachten, een paardentram en de statige bomen. Orvelte staat volgens lezers van de ANWB Kampioen in de top vijf van Nederlands mooiste dorpen. Auto’s zijn overigens niet welkom in dit museumdorp (je parkeert je auto aan de rand van het dorp). Je kunt er dus heerlijk onbekommerd struinen.
De voorlaatste ijstijd heeft veel invloed gehad op het landschap in Drenthe en ook rondom Westerbork. De ijstijden vormden het kenmerkende Drentse esdorpenlandschap van hooggelegen dorpen met brinken, essen, houtwallen en laag gelegen wei- en hooilanden.
Ga eens naar Nieuw-Balinge, Mantinge, Elp, Zwiggelte, Witteveen, Mantingerzand/veld, Scharreveld, of de bossen bij Elp: hier zie je nog goed hoe Drenthe eruitzag rond 1900. De dorpjes hebben precies dezelfde opbouw als vroeger en je vindt hier veel oude rietgedekte boerderijen. Al fietsend of wandelend kun je je zo voorstellen hoe men hier vroeger met paard en wagen rondreed. Er zijn verschillende routes die je leiden over stille weggetjes door bos, heide en weide. Op het heideveld bij Orvelte passeer je zelfs een prehistorische grafheuvel.
Ook voor kinderen is er veel te doen in en rond Westerbork. Leuke uitjes zijn bijvoorbeeld de schaapskooi, Zoo Bizar (de kleinste dierentuin van Nederland) en het Jan Kruis Museum. Alle drie in Orvelte. Hier loop je ook het Houten Pad van Theodoor, al wandelend ontdek je het verhaal van een avontuurlijk varkentje. Een andere leuke wandeling is het Melkwegpad, waarbij je alles leert over het heelal.